آییننامه انجمنهای علمی دانشجویی

آیین نامه انجمن های علمی دانشجویی دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی

مقدمه:
به منظور حمایت، تقویت و ترویج فرهنگ و اخلاق علمی در دانشگاههای کشور،

تقویت روحیه و بنیه علمی دانشجویان مستعد وتوانمند و فراهم آوردن زمینه های مناسب

برای فعالیتهای جمعی علمی، همچنین بهرهگیری از توانمندی و خلاقیت آنان در تحقق توسعه علمی و

نهضت تولید علم و جنبش نرمافزاری انجمن های علمی دانشجویی حوزه های مختلف دانش با حمایت

دانشگاه ها ومؤسسات آموزش عالی کشورطبق مفاد این آیین نامه تشکیل میشوند و به فعالیت میپردازند.

بخش اول: تعاریف، اهداف و کلیات

ماده 1 انجمنهای علمی دانشجویی متشکل از دانشجویان علاقه مند به مشارکت در فعالیتهای علمی در یک دانشکده یا گروه آموزشی است.
تبصره 1 در هر دانشگاه متناظر با هر رشته دانشگاهی یک انجمن علمی میتواند تشکیل شود.
تبصره 2 در صورتی که دانشجویان دو یا چند رشته علاقمند به تشکیل انجمن علمی دانشجویی بین رشتهای باشند میتوانند طبق ضوابط این آییننامه اقدام نمایند.
ماده 2 اتحادیه انجمنهای علمی، تشکیلاتی دانشجویی، غیر انتفاعی و بین دانشگاهی و متشکل از دبیران انجمنهای علمی دررشته دانشگاهی است که در چارچوب ضوابط این آییننامه و دستورالعمل آن تشکیل میشود و به فعالیت میپردازد.
ماده 3 فعالیتهای علمی عبارتند از:
1 مناظره و نقد علمی
2 هماندیشی و نشستهای تخصصی
3 مطالعات و پژوهشهای علمی
4 نشر و ترویج یافتههای علمی
5 فعالیتهای کمک آموزشی
تبصره برخی از مصادیق و عرصه های فعالیت انجمنها و اتحادیه های انجمنهای علمی عبارتند از:
1 برگزاری دورههای آموزشی تکمیلی و تقویتی و تشکیل کارگاههای تخصصی
2 برگزاری و همکاری در اجرای جشنوارهها، کنفرانسها و مسابقات علمی (داخلی و خارجی)
3 تولید و انتشار نشریه علمی، کتاب و نشریات الکترونیکی، نرمافزارهای رایانهای و فیلمهای علمی آموزشی
4 برنامه ریزی و اجرای بازدیدهای علمی از مراکز علمی، صنعتی و فناوری
5 اطلاع رسانی در خصوص کلیه فعالیتهای مرتبط با اهداف انجمن
6 حمایت و تشویق مادی و معنوی از ابتکارات، خلاقیتهای علمی، فعالیتهای پژوهشی و اختراعات دانشجویان
ماده 4 اهداف تشکیل و فعالیت انجمنها و اتحادیه های انجمن های علمی عبارتند از:
1 ایجاد زمینه های مناسب برای شکوفایی استعدادها، برانگیختن خلاقیت علمی دانشجویان، دانش آموختگان و بهره گیری ازتوانمندی ایشان در تقویت و تحقق فضای علمی دانشگاه
2 افزایش مشارکت و رقابت دانشجویان در فعالیتهای علمی جمعی و نهادینه ساختن این فعالیتها
3 حمایت از فعالیتهای علمی دانشجویی و راهنمایی و هدایت دانشجویان در امر آموزش و پژوهش
4 تقویت و تحکیم پیوندهای نظام آموزش عالی با بخشهای مختلف جامعه
5 تعمیق دانش و بینش علمی دانشجویان با بهرهگیری از توان علمی اعضای هیأت علمی
بخش دوم: ارکان و تشکیلات
ماده 5 دانشجویان کلیه گرایش ها و مقاطع تحصیلی یک رشته دانشگاهی اعضای انجمن علمی متناظر با همان رشته به شمارمیروند.
ماده 6 شورای مدیریت انجمن علمی متشکل از 5 عضو اصلی و 2 عضو علی البدل است که با انجام انتخابات از میان اعضای انجمن، با رأی مستقیم آنان و کسب اکثریت نسبی آرا برای مدت یک سال انتخاب میشوند.
تبصره اعضای اصلی و علی البدل در رشته هایی با فراگیری بیش از 500 دانشجو متشکل از 7 عضو اصلی و 2 عضو علی البدل خواهد بود.
ماده 7 وظایف شورای مدیریت عبارتند از:
1 جذب دانشجویان علاقه مند و خلاق به فعالیتهای علمی پژوهشی و ایجاد انگیزه برای مشارکت در اینگونه فعالیتها
2 برنامه ریزی، ساماندهی، اجرا، هدایت و نظارت بر فعالیتهای ادواری و سالانه انجمن
3 برقراری ارتباط مستمر با دیگر انجمن های علمی دانشجویی و انجمن های علمی تخصصی داخل و خارج دانشگاهها
4 برقراری ارتباط با نهادها و سازمان های خارج از دانشگاه برای انجام فعالیت های مشترک
5 برنامه ریزی و پیشنهاد همکاری برای اجرای طرح های پژوهشی و مطالعاتی
6 تصویب اساسنامه انجمن علمی و اخذ تأیید آن از مدیریت فرهنگی دانشگاه
7 همکاری و ارتباط مستمر با مدیر و اعضای هیأت علمی گروه آموزشی ذی ربط برای تحقق اهداف و فعالیت های علمی انجمن (موضوع ماده 3)
8 تشکیل کمیته های مختلف کاری و نظارت بر عملکرد آنها
9 برگزاری انتخابات شورای مدیریت دوره بعد
10  حفظ و نگهداری وسایل و تجهیزات انجمن، تصویب هزینههای مالی برنامهها، تنظیم و ارائه گزارش مالی انجمن به طور سالانه و ارسال آن به مدیر فرهنگی دانشگاه
11  تدوین برنامه های سالانه و ارائه آن به مدیر فرهنگی
ماده 8 شورای مدیریت انجمن یکی از اعضای خود را به عنوان دبیر شورا انتخاب میکند و به رئیس دانشکده و مدیر فرهنگی دانشگاه اعلام میکند.
ماده 9 دبیر انجمن مسئولیت برگزاری جلسات شورای مدیریت انجمن و پیگیری و نظارت بر اجرای مصوبات آن، شرکت در جلسات شورای دبیران انجمنهای علمی دانشکده یا دانشگاه و ارائه گزارش مستمر به شورای مدیریت را بر عهده دارد.

همچنین دبیر انجمن مسئول انجام کلیه امور حقوقی و اداری انجمن است.
ماده 10  شورای دبیران:
در دانشگاههایی که حداقل 5 انجمن علمی دانشجویی تشکیل شده باشد شورای دبیران انجمن های علمی دانشجویی دانشگاه با حضور دبیران کلیه انجمنهای علمی دانشجویی تشکیل میشود.
تبصره دانشکده هایی که حداقل 3 انجمن علمی داشته باشند میتوانند شورای دبیران انجمن های علمی دانشکده را تشکیل دهند که وظایف شورای دبیران دانشگاه به جز بند دوم به آن تفویض میگردد.
ماده 11  یک نفر از اعضای شورای دبیران دانشکده به انتخاب ایشان به عنوان دبیر این شورا انتخاب میشود که به نمایندگی ازاین شورا در شورای دبیران انجمنهای علمی دانشگاه شرکت میکند.
تبصره دبیر شورای دبیران هر دانشکده به تعداد انجمن های علمی آن دانشکده در شورای دبیران دانشگاه دارای حق رأی میباشد.
ماده 12  شورای دبیران انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاه از میان خود یک نفر را به عنوان دبیر شورا انتخاب مینمایند که براساس آیین نامه داخلی شورا فعالیت خواهد کرد.
ماده 13  دبیران شورای دبیران انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاهها حداقل سالی یک بار به دعوت اداره کل امور فرهنگی وزارت علوم جهت بررسی مسائل، مشکلات عمومی انجمنها، انتقال تجربیات و برنامهریزی جهت طرحها و برنامههای مشترک تشکیل جلسه میدهند.
ماده 14  انجمنهای علمی دانشجویی رشتههای مشابه میتوانند نسبت به تشکیل اتحادیه انجمنهای علمی دانشجویی آن رشته ها اقدام نمایند که ضوابط و شرایط تأسیس اتحادیه در چارچوب این آییننامه و دستورالعمل تشکیل و فعالیت اتحادیه انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاهها تعیین خواهد شد.
ماده 15  وظایف شورای دبیران
1 پیشنهاد و تصویب طرحهای مشترک و هماهنگی در اجرای آن برنامه ها
2 انتخاب نمایندگان شورای دبیران برای شرکت در کمیته حمایت و نظارت بر انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاه
3 معرفی یک نفر ناظر برای هیأت اجرایی انتخابات انجمنهای علمی دانشجویی
4 تصویب آییننامه داخلی مشترک انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاه و آییننامه داخلی شورای دبیران در چارچوب این آییننامه
5 ایجاد هماهنگی و رسیدگی به مسائل بین انجمنهای علمی دانشجویی
6 نظارت بر حسن عملکرد انجمنهای علمی دانشجویی (امور مالی، حفظ و استفاده صحیح از اموال و تجهیزات، اجرای آییننامه داخلی و ...) و ارائه گزارش به کمیته حمایت و نظارت بر انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاه
بخش سوم: ضوابط تشکیل و فعالیت انجمنها و اتحادیه های علمی دانشجویی
ماده 16  برای تأسیس انجمن علمی دانشجویی، حداقل 5 نفر از دانشجویان رشته ذیربط تقاضای خود را به معاون دانشجویی وفرهنگی دانشکده و در صورت عدم وجود این پست در دانشکده آن را به معاون پژوهشی دانشکده ارائه میدهند. معاون دانشکده در صورت عدم تأسیس انجمن در رشته مورد نظر، پس از مشورت با گروه آموزشی مربوطه موافقت خود را برای تأسیس انجمن اعلام و نسبت به فراخوان ثبتنام داوطلبان شورای مدیریت و برگزاری انتخابات اقدام مینماید.
تبصره 1 در صورت عدم وجود هر یک از معاونان فوقالذکر، به صلاحدید رئیس دانشکده یکی از معاونان عهده دار وظایف خواهد شد.
تبصره 2 انتخابات در سطح دانشگاه و همزمان در کلیه دانشکدهها در آبانماه هر سال برگزار میشود. معاونت دانشجویی و فرهنگی زمان دقیق برگزاری انتخابات را اعلام میکند.
ماده 17  معاون دانشکده صلاحیت نامزدها را بر طبق مفاد این آییننامه بررسی و احراز و پس از اعلام اسامی نامزدها انتخابات را با اعلام قبلی برگزار میکند. نتایج آن طی صورت جلسه ای تنظیم و به مدیریت فرهنگی دانشگاه ارسال میشود.
تبصره 1 فقط دانشجویان شاغل به تحصیل در رشته مورد نظر حق رأی و حق داوطلب شدن را دارا میباشند.
تبصره 2 نخستین شورای مدیریت منتخب حداکثر ظرف مدت دو هفته پس از برگزاری انتخابات باید اساسنامه انجمن را تدوین و به مدیریت فرهنگی دانشگاه ارسال نماید.
ماده 18  اداره امور فرهنگی پس از تأیید انتخابات و اساسنامه، انجمن را در لیست انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاه ثبت وبه دانشکده اعلام خواهد کرد. مدیر گروه آموزشی مربوط نسبت به صدور حکم اعضای شورای مدیریت برای مدت یک سال اقدام مینماید.
ماده 19  شرایط داوطلبان عضویت در شورای مدیریت انجمن علمی دانشجویی به شرح ذیل میباشد:
الف شرایط عمومی
1 اشتغال به تحصیل در رشته مربوط
2 عدم عضویت در شورای مرکزی دیگر تشکلهای دانشجویی اعم از صنفی، سیاسی، ورزشی و فرهنگی
تبصره اعضای شورای مرکزی دیگر تشکلها در صورت استعفا یک ماه قبل از برگزاری انتخابات انجمنهای علمی و پذیرش آن میتوانند داوطلب عضویت در شورای مدیریت انجمن علمی شوند.
3 عدم محکومیت منجر به توبیخ کتبی و درج در پرونده یا بالاتر.
4 گذراندن حداقل یک نیمسال تحصیلی برای دانشجویان مقاطع کاردانی و کارشناسی
ب شرایط اختصاصی
داوطلبان باید حداقل دارای یکی از شرایط ذیل باشند:
1 معدل نیمسال گذشته داوطلب کمتر از میانگین معدل گروه در همان نیمسال نباشد.
2 داشتن حداقل یک مقاله علمی چاپ شده (اعم از تألیف یا ترجمه) در نشریات دانشجویی، دانشگاهی و ...
تبصره تأیید علمی بودن محتوای مقاله توسط مدیر گروه ذی ربط انجام خواهد شد.
3 اجرا یا همکاری در اجرای یک طرح پژوهشی به تأیید کارفرما یا مجری طرح
4 تألیف یا همکاری در تألیف یا ترجمه کتاب
5 داوطلب از دانشجویان استعدادهای درخشان و یا برگزیدگان المپیادها باشد.
ماده 20  مجوز برنامه ها و فعالیت هایی که در سطح دانشکده برگزار میشود توسط معاون دانشکده و در صورتی که در سطح دانشگاه برگزار شود توسط مدیر فرهنگی پس از تأیید معاون دانشکده و در صورتی که در سطح ملی یا فرادانشگاهی برگزار شود توسط کمیته حمایت و نظارت از انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاه پس از تأیید مدیر فرهنگی صادر میشود.
ماده 21  فعالیتهای انجمنهای علمی دانشجویی در چارچوب این آیین نامه و صرفاً در عرصه های علمی مجاز میباشند وهرگونه فعالیت صنفی، سیاسی و .... توسط انجمن ها تخلف محسوب میشود.
ماده 22  میزان و نحوه حمایت مالی از طرح های مصوب انجمن های علمی دانشجویی به تشخیص معاونت دانشجویی و فرهنگی دانشگاه میباشد.
ماده 23  یک ماه قبل از پایان مدت قانونی فعالیت شورای مدیریت انجمن، این شورا با تشکیل هیأت اجرایی انتخابات شامل یک نماینده از اعضای شورای مدیریت (با شرط عدم داوطلبی)، یک نماینده از نماینده شورای دبیران دانشگاه یا دانشکده و یک نماینده از طرف معاون دانشکده نسبت به برگزاری انتخابات دوره جدید اقدام و صورتجلسه را برای معاون دانشکده ارسال خواهد کرد.
تبصره در صورت داوطلب شدن تمام اعضای شورای مدیریت یکی از دانشجویان آن رشته را به عنوان نماینده در هیأت اجراییانتخاب میکنند.
ماده 24  در صورت وجود هرگونه شکایت و یا اعتراض در کلیه مراحل انتخابات مدیر امور فرهنگی مرجع پیگیری میباشد.
تبصره در صورت باقی ماندن اختلاف، کمیته حمایت و نظارت بر انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاه مرجع تصمیمگیری نهایی خواهد بود.
ماده 25  جهت تشکیل انجمن علمی دانشجویی بین رشتهای 5 نفر از دانشجویان به عنوان هیأت مؤسس دلایل توجیهی،
اساسنامه پیشنهادی و تقاضای خود را به معاون دانشکده ارائه و پس از تأیید ایشان به منظور تصمیمگیری برای کمیته نظارت و
حمایت از انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاه ارسال میشود. در صورت موافقت کمیته با تشکیل انجمن علمی بین رشتهای مراتب به دانشکده اعلام و هیأت مؤسس نسبت به فراخوان عضویت در انجمن اقدام خواهد کرد.
ماده 26  پس از عضوگیری و تصویب نهایی اساسنامه در مجمع عمومی، اعضای انجمن که شرایط عمومی و اختصاصی
داوطلبان را دارا میباشند، میتوانند داوطلب عضویت در شورای مدیریت انجمن شده و پس از تأیید نهایی صلاحیت توسط هیأت
اجرایی، انتخابات برگزار خواهد شد.
تبصره 1 فقط اعضای انجمن حق رأی و حق داوطلب شدن در انجمن مربوطه را دارند.
تبصره 2 شرایط داوطلبان عضویت در انجمن علمی دانشجویی بین رشتهای باید در اساسنامه پیشنهادی اعلام شده باشد.
بخش چهارم: شورای حمایت و نظارت بر انجمنها و اتحادیه های علمی دانشجویی
ماده 27  برای حمایت از انجمن های علمی دانشجویی و نظارت بر آنها در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری شورایی مرکب ازمعاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم (رئیس شورا)، معاون پشتیبانی، حقوقی و امور مجلس وزارت علوم یا نماینده تام الاختیاروی، مدیرکل دفتر امور فرهنگی (نائب رئیس)، مدیرکل دانشجویان داخل، دبیر کمیسیون انجمنهای علمی وزارت علوم، کارشناس مسئول امور انجمنها و اتحادیههای علمی دانشجویی، سه تن از دبیران اتحادیهها به انتخاب شورای دبیران اتحادیههای انجمنهای علمی دانشجویی تشکیل میشود.

دبیرخانه این کمیته در اداره کل امور فرهنگی معاونت فرهنگی و اجتماعی خواهد بود.

وظایف این کمیته عبارتند از:
1 سیاستگذاری و تعیین خط مشیهای کلان انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاههای کشور در چارچوب سیاست توسعه علمی و قانون برنامه.
2 ارزیابی فعالیتها و نظارت بر کمیتههای نظارت بر انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاهها براساس گزارشهای مستند و سایر روشها.
3 تعیین میزان و چگونگی حمایت مالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری از همایشهای کشوری و نشستهای علمی انجمنها
4 اخذ تصمیم و ارائه پیشنهاد جهت تسهیل ارتباط بین انجمنهای علمی دانشجویی با انجمنهای علمی استادان و پژوهشگران و
انجمنهای علمی متناظر یا مشابه آن در کشورهای دیگر.
5 تصویب دستورالعمل اتحادیه انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاههای کشور و نظارت بر حسن اجرای آن.
ماده 28  هیأت مؤسس اتحادیه حداقل 3 تن از نمایندگان انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاهها و مراکز آموزش عالی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در یک رشته علمی معین میباشد که درخواست مجوز تأسیس و فعالیت را به شورای حمایت و نظارت بر انجمنها و اتحادیههای علمی دانشجویی وزارت علوم (موضوع ماده 27 این آییننامه) ارائه مینماید. محتوای این درخواست مشتمل بر موارد زیر است:
1 تقاضای عضویت بیش از نیمی از تشکلهای علمی موجود آن رشته در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی، به همراه نامه تأیید هر یک از انجمنها که بر مبنای آن مدیر امور فرهنگی دانشگاه تأسیس و فعالیت آن انجمن را تسجیل کرده باشد.
2 ارائه پیشنویس اساسنامه اتحادیه که به امضای تشکلهای متقاضی عضویت رسیده باشد.
ماده 29  شورای حمایت و نظارت پس از دریافت درخواست هیأت مؤسس و شورای مرکزی موقت اتحادیه حداکثر ظرف مدت دو ماه نسبت به بررسی آن درخواست اقدام مینماید و موافقت با تأسیس موقت یا دائمی یا دلایل مخالفت شورا را توسط دبیرخانه به اطلاع مؤسسان خواهد رساند.
ماده 30  تأسیس، شرایط انتخاب شوندگان، شورای مرکزی، انتخابات، تشکیلات و ارکان، اساسنامه و انحلال اتحادیه های انجمنهای علمی دانشجویی در دستورالعمل مجزایی که به تصویب شورای حمایت و نظارت بر انجمنها و نظارت بر انجمنها واتحادیه های علمی دانشجویی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری براساس این آییننامه خواهد رسید، تعیین میشود.
ماده 31  به منظور حمایت و نظارت فعالیتهای انجمنهای علمی دانشجویی، کمیتهای در هر دانشگاه با همین عنوان با ترکیب زیر تشکیل میشود:
1 معاون دانشجویی و فرهنگی دانشگاه (رئیس کمیته)
2 مدیرکل امور فرهنگی دانشگاه (دبیر کمیته)
3 مدیرکل امور پژوهشی دانشگاه
4 مدیرکل امور آموزشی دانشگاه
5 یک نفر از اعضای هیأت علمی دانشگاه به انتخاب رئیس دانشگاه
6 دو نماینده از شورای دبیران انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاه به انتخاب ایشان
تبصره 1 حکم اعضای کمیته توسط رئیس دانشگاه صادر میشود.
تبصره 2 در دانشگاههایی که برای امور انجمنهای علمی دانشجویی واحدی مستقل ایجاد شده باشد مسئول آن واحد بدون حق
رأی در جلسات کمیته شرکت میکند.
تبصره 3 اعضای انتخابی کمیته برای مدت یک سال انتخاب میشوند.
ماده 32  وظایف کمیته حمایت و نظارت بر انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاه به شرح ذیل است:
1 نظارت بر حسن عملکرد انجمنهای علمی در چارچوب قوانین و مقررات و رسیدگی به شکایات و تخلفات و حل اختلافات
تبصره 1 در صورتی که شورای مدیریت انجمن علمی یا شورای دبیران دانشگاه از اساسنامه انجمن تخلف نمایند، کمیته حمایت و نظارت برای بار اول به شورای مدیریت انجمن یا شورای دبیران تذکر شفاهی یا کتبی (حسب مورد) میدهد. در صورت تکرارتخلف برای بار دوم اخطار کتبی میدهد و در صورت تکرار و دریافت اخطار سوم، دبیر انجمن یا دبیر شورای دبیران باید در کمیته حمایت و نظارت دلایل اقدام خود را توضیح دهند. در صورتی که انجمن یا شورای دبیران نتوانند کمیته را قانع نمایند کمیته به شرح ذیل درباره انجمن تصمیم خواهد گرفت:
الف انحلال شورای مدیریت انجمن که در این صورت معاون دانشکده موظف است ظرف مدت 2 ماه انتخابات شورای مدیریت را برگزار نماید. (اعضای شورای مدیریت منحل شده نمیتوانند نامزد انتخابات شوند).
ب) چنانچه تخلفی انضباطی متوجه شخص حقیقی از اعضای شورای مدیریت یا اعضای شورای دبیران باشد، به کمیته انضباطی معرفی خواهد شد.
تبصره 2 مرجع تجدید نظر در آرای کمیته حمایت و نظارت شورای فرهنگی دانشگاه است.
2 بررسی و تصویب برنامههای پیشنهادی انجمنهای علمی دانشجویی که در سطح فرا دانشگاهی، ملی یا بینالمللی برگزار میگردد.
3 سیاستگذاری و تعیین خط مشیهای کلان انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاه در چارچوب سیاست توسعه علمی کشور.
4 برنامهریزی و هماهنگی مسائل بنیادی و مستمر انجمنهای علمی دانشجویی (تسهیل ارتباطات با دیگر نهادهای جامعه، جلب حمایتهای مالی، تشویق و تقدیر از انجمنهای علمی فعال و طرحهای برگزیده و ...)
5 پیشنهاد برنامه و بودجه سالیانه انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاه به ریاست دانشگاه
6 پیشنهاد بودجه سالیانه انجمنهای علمی به ریاست دانشگاه براساس برنامههای ارائه شده به مدیریت امور فرهنگی و برنامه مدون انجمنها.